کولر آبی

کولر آبی نوعی کولر است که با تبخیر آب، هوا را خنک می‌کند. کولرهای آبی با فرایند سرمایش تبخیری کار می‌کنند. سرمایش تبخیری فرایندی است که در آن از پدیدهٔ تبخیر به عنوان یک جاذب گرماییِ طبیعی استفاده می‌شود. در این فرایند، گرمای محسوس هوا جذب شده و به عنوان گرمای نهانِ لازم برای تبخیر آب استفاده می‌شود. مقدار گرمای محسوس جذب‌شده به مقدار آبی که تبخیر می‌شود بستگی دارد. هر چقدر آب در گردش داخل کولرهای آبی بیشتر باشد قدرت خنک‌کنندگی آن هم بیشتر می‌شود. سرمایش تبخیری یک فرایند بسیار قدیمی است که منشأ آن به هزاران سال قبل، در تمدن‌های باستانی ایران و مصر باز می‌گردد. خنک‌کننده‌های تبخیری نوین بر اساس نمونه‌های اولیه‌ای که در دههٔ ۱۹۰۰ آمریکا ساخته شد تولید می‌شوند. سرمایش تبخیری می‌تواند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم و خودبخودی یا مختلط، انجام شود. در سرمایش تبخیری مستقیم، مقدار آب موجود در هوای خنک شده افزایش می‌یابد. در سرمایش تبخیری غیرمستقیم، تبخیر در درون یک مبدل حرارتی انجام می‌شود و مقدار رطوبت موجود در هوای خنک شده، تغییری نمی‌کند. از آنجایی که بالا بودن نرخ تبخیر رطوبت نسبی را افزایش داده و ممکن است موجب عدم آسایش محیط شود روش سرمایش تبخیری مستقیم باید در مناطقی اجرا شود که رطوبت نسبی در آنجا کم باشد. هرگاه فرایند تبخیر به‌طور طبیعی انجام شود تبخیر خودبخودی انجام می‌شود. در صورتی می‌توان یک فضا را با تبخیر خود بخودی خنک نمود که در آن سدی از آب راکد یا در جریان مانند حوضچه یا فوارهٔ آب وجود داشته باشد. در مواردی که تبخیر توسط دستگاه‌های مکانیکی انجام شود تبخیر مختلط است. واضح است که در این نوع تبخیر انرژی مصرف می‌شود، ولی مقدار انرژی مصرفی در مقایسه با تهویهٔ مطبوع بسیار کمتر است. اساس روش سرمایش تبخیری، ترمودینامیک تبخیر آب یا به عبارت دیگر تغییر حالت آب از مایع به بخار است.

کولرهای آبی نوعی از کولرها هست که برای مناطقی با آب و هوای گرم و خشک استفاده می‌گردد زیرا کولر آبی با ایجاد رطوبت مانع از خشک شدن هوا و ترک خوردن وسایل چوبی و ایجاد الکتریسته ساکن در این مناطق می‌گردد و همچنین به لطافت هوا نیز کمک می‌کند.

پیشینه

قدیمی‌ترین نمونهٔ کولر آبی در جهان، که همان بادگیر است در حدود هزاران سال پیش در ایران اختراع شد. کارکرد بادگیرها به این ترتیب می‌باشد که هوای جاری بیرون از خانه را به داخل خود می‌کشد و با تشت‌های آبی که درونش تعبیه شده، هوا را خنک و سبک کرده و به داخل خانه هدایت می‌کند.